ភ្នំសំពៅ គឺជារមណីដ្ឋានធម្មជាតិមួយស្ថិតក្នុងឃុំភ្នំសំពៅ ស្រុកបាណន់ ខេត្តបាត់ដំបង។ ភ្នំនេះមានកំពស់ប្រមាណ១០០ម៉ែត្រ ជាមួយកាំជណ្ដើរចំនួន ១០៣០កាំ និងមានចំងាយ ១២គីឡូម៉ែត្រ ពីក្រុងបាត់ដំបង។ នៅក្បែរៗភ្នំនេះ មានចង្កោមភ្នំសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត ដូចជា ភ្នំក្តោង ភ្នំក្រពើ ភ្នំអណ្តើក ភ្នំទ្រុងមាន់ ភ្នំទ្រុងទា ភ្នំនាងរំសាយសក់ និងភ្នំតាគ្រាម ដែលសុទ្ធសឹងតែជារមណីយដ្ឋានធម្មជាតិជាប់ទាក់ទងនឹងរឿងព្រេងខ្មែរគឺ រឿងរាជកុលនាងរំសាយសក់។
មិនត្រឹមតែមានសម្រស់ធម្មជាតិដ៏ស្រស់ត្រកាល ដែលអាចគយគន់ពីលើកំពូលភ្នំមើលឃើញវាលស្រែធំល្វឹងល្វើយ ស្រូបខ្លិនខ្យល់បរិសុទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ រមណីយដ្ឋានធម្មជាតិមួយនេះ ថែមទាំងសម្បូរមានទៅដោយបណ្ដុំល្អាងភ្នំតូចធំជាច្រើន ចំនួន ១២ ផងដែរ ដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍យ៉ាងច្រើនកុះករទៅទស្សនាមិនដាច់នាថ្ងែឈប់សម្រាកម្ដងៗ។ ល្អាងភ្នំទាំងនោះរួមមាន៖ ល្អាងផ្កាស្លា ល្អាងគក់ទ្រូង ល្អាងខ្យល់ ល្អាងតែងខ្លួន ល្អាងល្ខោន ល្អាងជ្រៃ ល្អាងពេជ្រ ល្អាងខ្វែង ល្អាងប្រេង ល្អាងស្ថានីយ ឬល្អាងធំ ល្អាងក្បាលខ្មោច និងល្អាងច្រកប្រចៀវ។ .jpg)
ក្នុងចំណោមល្អាងទាំង ១២ ខាងលើមានតែល្អាងចំនួន ២ ប៉ុណ្ណោះ ដែលមានភ្ញៀវទេសចរណ៍ច្រើនជាងគេគឺ ល្អាងផ្កាស្លា និងល្អាងល្ខោន។ បន្ថែមពីនេះ មានល្អាងមួយ គឺល្អាងក្បាលខ្មោច ធ្លាប់ជាកន្លែងដែលកងទ័ពខ្មែរក្រហម សម្លាប់អ្នកទោសរួចបោះចូលល្អាងនេះ ហើយបច្ចុប្បន្ន ឆ្អឹងខ្មោច និងលលាដ៍ក្បាលទាំងនោះ ត្រូវបានរក្សាទុកក្នុងចេតិយមួយ ទុកជាប្រវត្តិសាស្រ្តដល់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ពិសេសភ្ញៀវទេសចរមកកម្សាន្ត ស្វែងយល់ ពីរឿងអតីតកាលរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។
សូមជម្រាបថា ភ្នំសំពៅមិនត្រឹមតែជារមណីយដ្ឋានធម្មជាតិប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏ជាបូជនីយដ្ឋានពុទ្ធសាសនាមួយផងដែរ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា និងប្រារព្ធពិធីកម្មសាសនាផ្សេងៗ នៅក្នុងវត្តចំនួន ២ នៅទីនោះ រួមមាន វត្តគីរីរម្យ (នៅលើភ្នំ) និងវត្តសុវណ្ណគិរីភេត្រារាម ហៅវត្តសំពៅ (នៅជើងភ្នំ)។ អ្វីដែលពិសេសជាងនេះ គឺជារៀងរាល់ល្ងាចនៅជើងភ្នំ តែងមានហ្វូងសត្វប្រចៀវរាប់លានក្បាលហើរចេញពីល្អាងមួយ ដែលនេះបានអន្ទងភ្ញៀវទេសចរណ៍ទាំងជាតិ និងអន្តរជាតិ មកទស្សនាទិដ្ឋភាពដ៏អស្ចារ្យនេះមិនដែលខាន៕
