រាជធានីភ្នំពេញ ៖ កាលពីម៉ោង៦ល្ងាច ថ្ងៃទី២២ មករា ២០១៩ មានកុមារារងគ្រោះម្នាក់ ត្រូវបានក្រុមគ្រួសារបញ្ជូនទៅសង្គ្រោះបន្ទាន់ នៅមន្ទីរពេទ្យក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងកំពុងបន្តសម្រាកព្យាបាល ព្រោះដំបូងឡើយក្មេងប្រុសរងគ្រោះរលាកបំពង់កទេ រួចហើយក៍ទៅផ្សំថ្នាំលេប ក្រោយលេបថ្នាំបានបួនម៉ោង ក៏មានសភាពដូចក្នុងរូបយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាបន្តបន្ទាប់ ។
បើតាមប្រភពពីគណនីហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ Sinaroth Ran ត្រូវជាក្រុមគ្រួសាររបស់កុមារារងគ្រោះ បានសរសេរថា «ដំបូងរលាកបំពង់កទេ រួចហើយក៍ផ្សំថ្នាំលេប ក្រោយលេបថ្នាំបានបួនម៉ោង ហើយក្លាយទៅជាចឹង ទៅមិនដឹងកើតអីទេ សូមបងប្អូនពូមីងជួយ គាត់ផង» ។
លោក Sinaroth Ran ក៏បានបញ្ជាក់នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៣ មករានេះថា «ខ្ញុំបាទតំណាងអោយក្រុមគ្រួសារក្មួយប្រុស សូមអរគុណចំពោះបងប្អូនពូមីងយាយតា ដែលបានព្រួយបារម្មណ៍ពីជំងឺរបស់ក្មួយប្រុស សូមជំរាបជូនថា ឥឡូវនេះស្ថានភាពជំងឺក្មួយប្រុសមានសភាពធូរស្រាលជាងមុនបន្តិចហើយ នឹងក៍កំពុងសំរាកព្យាបាលបន្តដែរ សូមអរគុណ» ។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកសារព័ត៌មានយើងនៅមិនទាន់បានសុំការបំភ្លឺពីក្រុមគ្រួសាររបស់ក្មេងប្រុសរងគ្រោះខាងលើទេថា មានជំងឺអ្វីប្រាកដ? ខណៈកុមារារងគ្រោះកំពុងសម្រាកព្យាបាល នៅប្រទេសវៀតណាម នៅឡើយ ៕
វិធីសម្គាល់ឱសថក្លែងក្លាយ
ការប្រើប្រាស់ឱសថ(ថ្នាំ)ក្លែងក្លាយអាចមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ ព្រោះយើងមិនដឹងថា វាមានប្រភពមកពីណាឱ្យពិតប្រាកដ ហើយអ្វីទៅជាសារធាតុផ្សំរបស់វា តើវាត្រូវបានរក្សាទុកនៅសីតុណ្ហភាព និងទីកន្លែងត្រឹមត្រូវដែរឬទេ ? ពេលខ្លះវាអាចធ្វើឱ្យជំងឺរបស់អ្នកកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរលើសដើម ។
ចំពោះផលប៉ះពាល់ ពីការប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយ គឺប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈ និងសុខភាពសុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗ ដោយកម្រិតប្រតិកម្ម ដែលធ្វើឱ្យមានកន្ទួល រមាស់លើស្បែក រាគ ឬឈានដល់ប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ផ្លូវដង្ហើម រហូតបាត់បង់ជីវិតជាដើម ។
គ្មាននរណាម្នាក់ចង់ប្រើប្រាស់ថ្នាំក្លែងក្លាយទេ អ្វីដែលជាបញ្ហានោះ គឺយើងពិបាកក្នុងការបែងចែកពីភាពខុសប្លែកគ្នារវាងថ្នាំស្របច្បាប់ និងថ្នាំក្លែងក្លាយ ដូច្នេះហើយសារព័ត៌មាន KBN សូមលើកយកចំណេះដឹងខ្លះៗមកបង្ហាញជូនថា«សម្រាប់ឱសថក្លែងក្លាយ សំដៅដល់ប្រភេទឱសថដែលគ្មានសារជាតិសកម្ម ឬមានសារជាតិសកម្ម មិនត្រឹមត្រូវតាមរូបមន្ដ ឬមិនគ្រប់ចំនួនតាមកម្រិតកំណត់ ហើយមានការវេចខ្ចប់ រចនាបទ អត្ដសញ្ញាណម៉ាក ស្រដៀង ឬដូចគ្នានឹងឱសថពិតមួយផ្សេងទៀត ។ ហើយឱសថក្លែងក្លាយទាំងនោះគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណពីក្រសួងសុខាភិបាលទេ» ។
ដើម្បីសម្គាល់ថា ឱសថក្លែងក្លាយ មានវិធីសាស្ដ្រដូចជា ៖ ទី១ ធ្វើវិភាគបឋម ឬពិនិត្យរូបរាងជាក់ស្ដែង(មើល ហិត ស្ដាប់ ដឹងពីអ្នកប្រើប្រាស់), ទី២ គ្រឹះស្ថានផលិត-គ្រឹះស្ថានអាហរ័ណ-នីហរ័ណ, ទី៣ ធ្វើវិភាគនៅមន្ទីរពិសោធន៍ថ្នាក់ជាតិ-អន្ដរជាតិ ។
ការត្រួតពិនិត្យមើលរូបរាងនៃថ្នាំ (បើប្រសិនបើអ្នកទិញជាប្រអប់) អ្នកគួរតែពិនិត្យមើលប្រអប់ថា តើវាមានអ្វីដែលគួរឱ្យសង្ស័យ ឬខុសពីអ្វីដែលអ្នកធ្លាប់បានឃើញពីមុន ? ពិនិត្យមើលប្រអប់ថ្នាំថាតើវាត្រូវបានហែកហើយឬអត់ ? ប្រសិនបើមានស្នាមហែក សូមកុំទិញវា ព្រោះវាអាចត្រូវបានគេផ្លាស់ប្តូរ ឬប្រើហើយ។ (ប្រសិនបើអ្នកទិញជាបន្ទះ) អ្នកគួរពិនិត្យមើលគ្រាប់ថ្នាំថា តើរូបរាងខាងក្រៅដូចជាពណ៌ ទំហំ រាងរៅរបស់វាដូចថ្នាំដែលអ្នកធ្លាប់ប្រើពីមុនឬទេ ? ហើយក្លិនវាឆួលជាងមុនទេ ? ប្រសិនបើវាខុសពីអ្វីដែលអ្នកបានប្រើពីមុន កុំទិញអី ព្រោះវាអាចជាថ្នាំក្លែងក្លាយ ។ អ្នកក៏អាចពិនិត្យមើលសារធាតុផ្សំនៃថ្នាំ ដើម្បីដឹងថា តើវាជាថ្នាំស្របច្បាប់ ឬក្លែងក្លាយផងដែរ ?
កន្លែងទិញថ្នាំត្រូវប្រាកដថា អ្នកទិញថ្នាំនៅតាមឱសថស្ថានដែលធំ និងគួរឱ្យទុកចិត្ត ដើម្បីកាត់បន្ថយឱកាសនៃការទិញចំថ្នាំក្លែងក្លាយ ។ ប្រសិនបើអ្នកទិញថ្នាំពីអ្នកលក់ ដែលលក់នៅលើឡានក្រុង តាមផ្លូវ ឬពីហាងតូចៗ វាទំនងជាថ្នាំក្លែងក្លាយហើយ ។
រីឯតម្លៃវិញ គឺជាវិធីមួយផ្សេងទៀត ដើម្បីដឹងថា ថ្នាំនោះក្លែងក្លាយ ឬក៏អត់ ? ប្រសិនបើថ្នាំនេះលក់ក្នុងតម្លៃថោក ជាងតម្លៃដែលអ្នកធ្លាប់ទិញនោះ អ្នកគួរតែពិចារណាម្តងទៀត ព្រោះវាទំនងជាថ្នាំក្លែងក្លាយហើយ ។
បន្ទាប់ពីអ្នកប្រើថ្នាំ ហើយផលប៉ះពាល់ពីមុនមកអ្នកមិនធ្លាប់មានទេ ប៉ុន្តែបែរជាអ្នកមានប្រតិកម្មអាឡែស៊ី ឬស្ថានភាពសុខភាពរបស់អ្នកហាក់ដូចជា កាន់តែអាក្រក់ឡើង វាអាចបញ្ជាក់បានថា ថ្នាំដែលអ្នកប្រើគឺជាថ្នាំក្លែងក្លាយ ។
សម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដើម្បីជៀសផុតការទិញឱសថក្លែងក្លាយ ត្រូវពិនិត្យមើលលើចំនុចដូចជា ៖ ត្រូវទិញឱសថមានបិទ លតប័ត្រពីក្រុមហ៊ុនមានច្បាប់ និងមានវិក្កយបត្រ, កុំទិញឱសថណា ដែលគ្មានស្លាកសញ្ញាច្បាស់លាស់ ដាក់ក្នុងថង់បា្លស្ទិក, សំបកកញ្ចប់ថ្នាំត្រូវមានឈ្មោះក្រុមហ៊ុន ថ្ងៃកាលបរិច្ឆេទត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់ និងមានការចុះបិទបញ្ជិកាពីក្រសួងសុខាភិបាល(ដូចមានក្នុងរូប) ព្រោះអ្នកលក់មិនមែនជាអ្នកប្រើ ថ្នាំក្លែងក្លាយមិនមានសារធាតុផ្សំដូចថ្នាំស្របច្បាប់នោះទេ ។ វាអាចមានផលប៉ះពាល់អាក្រក់ដល់សុខភាពរបស់យើង ។ ដូច្នេះមុនទិញ ត្រូវពិនិត្យមើលដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ប្រសិនបើមើលទៅស្រដៀងៗឫ មានលក្ខណៈណាបញ្ជាក់ថាមិនត្រឹមត្រូវ សូមរាយការណ៍មកសមត្ថកិច្ចជាបន្ទាន់ ៕
(ប្រសិនបើបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយល់ថាអត្ថបទខាងលើនេះ អាចជាប្រយោជន៍ សូមធ្វើការចែករំលែកបន្តទៅមនុស្សជាទីស្រលាញ់ កុំអោយខាតបង់ពេលពេលវេលា ថវិកា និងសុខភាព ដោយសារទិញឱសថក្លែងក្លាយ!)
