ជាកូនខ្មែរដែរ មានដែលដឹងអត់ថាហេតុអ្វីពេលភ្ជុំបិណ្ឌ យើងត្រូវទៅបោះបាយបិណ្ឌ?

តាមទំនាមទំលាប់ប្រពៃណីខ្មែរតាំងពីបុរាណកាលមក ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌត្រូវបានគេជ្រើសរើសធ្វើនៅក្នុងកំឡុងពេល ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងសម្រាកដៃ ទំនេរពីដកស្ទូង រង់ចាំស្រូវហុចផល ដើម្បីច្រូតកាត់។ ជាមួយគ្នានេះដែរ យើងឃើញមានបវេណីដ៏សំខាន់មួយ ដែលខ្មែរយើងនិយមជាងគេ គឺពិធីបោះបាយបិណ្ឌ ដើម្បីរំលោះចិត្តបាបនិងចិត្តអកុសល ដោយការធ្វើបុណ្យចំពោះប្រេត អោយប្រេតបានទទួលនូវបុណ្យកុសលនេះហើយបានបែរមកលះចិត្តលះជីវិតជាប្រេត ដើម្បីទទួលកុសល បានទៅចាប់ជាតិជាមនុស្សប្រសើរនឹងគេរិញ។

ពិធីនេះ ត្រូវបានគេប្រារព្ធធ្វើចាប់ពីថ្ងៃ ១រោច រហូតដល់ថ្ងៃ ១៥រោច ខែភទ្របទ ដែលអាចស្ថិតនៅចន្លោះខែ កញ្ញា និងខែ តុលា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ ប្រជាជនខ្មែរមានជំនឿថា រាល់ពេលរដូវកាលបុណ្យភ្ជុំមកដល់ ពពួកប្រេត ឬអមនុស្សស្រេកឃ្លាន ដែលមិនទាន់ទៅចាប់កំណើតរកទីស្ងប់សុខមិនទាន់ឃើញ និងត្រូវបានយមរាជដោះលេងពីឋាននរករយៈពេល ១៥ ថ្ងៃ ដើម្បីមកទទួលម្ហូបអាហារ នំចំណី ឬមគ្គផលដែលកូនចៅ ឬញ្ញាតិសណ្ដានឧទ្ទិលឲ្យ តាមរយៈបាយបិណ្ឌនេះ។

ទោះជាយ៉ាងណា ប្រសិនបើ ពពួកប្រេត ឬអមនុស្សទាំងនោះ ដើររកចំណីគ្រប់ ៧វត្ត ហើយនៅតែមិនឃើញមានបងប្អូនកូនចៅណា ធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលឲ្យនោះទេ ពួកគេនឹងដាក់បណ្ដាសាកូនចៅទាំងនោះ។ ហេតុនេះហើយទើបនៅវេលាម៉ោង ៤ទៀបភ្លឺ គេឃើញមានក្មេងចាស់ប្រុសស្រី តែងដើរហែរហមគ្នា ដោយក្នុងដៃមានកាន់ចានបាយបិណ្ឌ ទៀនធូប ម្នាក់មួយៗ សំដៅទៅវត្តអារាម។

ចំពោះបាយបិណ្ឌវិញ គេតែងពួតលាយជាមួយសណ្ដែក ល្ង ព្រមទាំងមានផ្លែឈើផ្សេងៗទៀត ដោយមានតែងលម្អជាមួយផ្កាភ្ញីផង និងដោតទង់សនៅលើបាយផង។

មុនពេលបោះ គេត្រូវសូត្រមន្តបួងសួងឧទ្ទិសកុសលជូនដល់បុព្វបុរស និងប្រេតអនាថាគ្មានញាតិទាំងឡាយណាដែលបានចែកឋានទៅជាមុនសិន។ បន្ទាប់មកគេដើរប្រទក្សិណ ជុំវិញវិហារ រួចហើយយកបាយបិណ្ឌ និងនំចំណី ទៅដាក់នៅកន្លែងដែលគេរៀបចំទុកសម្រាប់ពិធីនេះ ដូចជា គៀនរបងវត្ត ព្រះវិហារ និងក្នុងបរិវេនវត្តផ្សេងទៀតជាដើម។

ការបោះបាយបិណ្ឌមិនត្រឹមតែជាជំនឿ លើវិញ្ញាណ ឬពពួកប្រេតអមនុស្សប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏បានបង្កប់នូវការអប់រំបែបព្រះពុទ្ធសាសនា អប់រំផ្លូវចិត្តតាមរយៈការស្ដាប់ធម៌ភាវនា។ ទោះបីជាបច្ចុប្បន្ន ក្មេងៗជំនាន់ក្រោយមិនសូវមានចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងពិធីនេះក៏ដោយ តែគេតែងនៅឃើញមានតាមទីវត្តអារាមនានាមួយចំនួន នៅតែមានមនុស្សគោរពធ្វើតាមពិធីទំនៀមទន្លាប់ចែកទានដល់អមនុស្សនេះ៕