«ប្រាសាទបាសែត» ប្រាសាទបុរាណខ្មែរដ៏ស្រស់ស្អាតប្រចាំខេត្តបាត់ដំបង

«ប្រាសាទបាសែត» ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិបាសែត ឃុំតាប៉ុន ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង គឺជាមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍វប្បធម៍ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សំខាន់មួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ប្រាសាទនេះកសាងឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១ កំឡុងឆ្នាំ ១០៣៦-១០៤២ ដោយព្រះបាទសូរ្យិវរ្ម័នទី១ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសានា។ នៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទ នឹងឃើញតួប្រាសាទចំនួនពីរ អមដោយក្បាច់ចម្លាក់មួយចំនួននៅតាមផ្តែរទ្វារ និងសសរពេជ្រជាដើម។

បើក្រឡែកមើលជុំវិញបរិវេណប្រាសាទវិញ គឺមានថ្មប្រាសាទនៅរាយប៉ាយ អមដោយដើមឈើធំៗ មានម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃ ជាទីគយគន់ និងអាចផ្តិតយករូបភាពស្អាតៗជាច្រើនកន្លែង។ ប្រាសាទបាសែតក៏មានស្រះបុរាណមួយដែលមានបណ្តោយ ២០ ម៉ែត្រ ទទឹង ១២ ម៉ែត្រ និងជម្រៅ ១០ ម៉ែត្រ ជាមួយជណ្តើជុំវិញ ធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម ហើយបានផ្តល់ទឹកខួបប្រាំង និងខួបវស្សាទៀតផង។ នៅទីនេះក៏ជាទីសក្ការៈបូជា ដែលអ្នកភូមិជឿថា បើយើងប្រាថ្នាសុំអ្វីមួយនឹងដូចបំណង។

បច្ចុប្បន្នប្រាសាទបាសែត មិនត្រឹមតែជាកន្លែងវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រនោះទេ ក៏ជាកន្លែងទេសចរណ៍មួយដ៏មានសក្តានុពលក្នុងខេត្តបាត់ដំបងផងដែរ។ ដូច្នេះបើលោកអ្នកបានទៅលេងខេត្តបាត់ដំបង មិនគួររំលងប្រាសាទបាសែតឡើយ ព្រោះនៅទីនេះមានទេសភាពស្រស់ស្អាតខ្លាំងណាស់ ក៏ដូចជាមានដើមឈើតូច ធំជាច្រើន ផ្តល់ម្លប់ត្រឈឹងត្រឈៃ បូករួមជាមួយខ្យល់អាកាសដ៏សែនត្រជាក់ ជាទីទាក់ទាញសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរគ្រប់ជាតិសាសន៍ ជាពិសេសក៏ជាទីថតរូប Pre-Wedding ដ៏ទាក់ទាញរបស់អ្នកខេត្តបាត់ដំបងផងដែរ។

គួរបញ្ជាក់ដែរថា «ប្រាសាទបាសែត» មានឈ្មោះដើមថា “ស្រីជ័យេក្សត្រ មានន័យថា ដែនដីនៃជ័យជម្នះ” ។ កាលពីមុនប្រាសាទដ៏ល្អឯកនេះមានការបាក់បែកយ៉ាងខ្លាំងដោយសារធម្មជាតិ សង្គ្រាម និងមនុស្សស្វែងរកវត្ថុមានតម្លៃ យកថ្មប្រាសាទទៅប្រើប្រាស់ ឬវាយបំបែកក្នុងបំណងផ្សេងៗ ពិសេសក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។ ទោះជាយ៉ាងណាឥឡូវនេះរដ្ឋាភិបាល បានជួសជុលឡើងវិញហើយ ដោយរក្សាការប្រើប្រាស់រាល់ថ្មប្រាសាទ និងរក្សាទម្រង់ដើមទៅតាមបែបបទបុរាណ៕