ភ្នំពេញ៖ ក្រោយពេល តុលាការកំពូលបាននសម្រេចកាត់ក្ដី រំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រួចមក អាសនៈតំណាងរាស្រ្ដទាំង៥៥ក្នុងរដ្ឋសភារបស់គណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ ត្រូវគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់គ.ជ.ប ចែកទៅឲ្យគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ចំនួន៤១ គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ ចំនួន៦ គណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ ចំនួន៥ គណបក្សសញ្ជាតិកម្ពុជា ចំនួន២ និងគណបក្សខ្មែរអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ចំនួន១កៅអី។
លោក សោម សូរីដា អគ្គលេខាធិការរង នៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ( គ.ជ.ប) បានអះអាងថា អាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភាទាំង៥៥ របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវតុលាការរំលាយចោលនោះ គឺគជបបានបែងចែកទៅឲ្យគណបក្សខាងលើ ដែលបានចូលរួម នៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ កាលពីឆ្នាំ២០១៣។ ប៉ុន្តែគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ និងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ មិនទទួលយកអាសនៈរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលគ.ជ.ប បានបែងចែកឲ្យនោះទេ។
លោកអគ្គលេខាធិការរងរូបនេះ បានបន្តថា តាមច្បាប់ នៅពេលអាសនៈទាំង១១ ដែលគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ និងគណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ បោះបង់ចោល គឺគ.ជ.បនឹងត្រូវបែងចែកបន្តទៀត ទៅឲ្យគណបក្ស ដែលមានអាសនៈ ក្នុងរដ្ឋសភា។
អគ្គលេខាធិការរងដដែល បានបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានអាសនៈ៦៨ស្រាប់ នៅក្នុងរដ្ឋសភា និងកំពុងដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល នឹងទទួលបានអាសនៈបន្ថែម ក្នុងចំណោមអាសនៈទាំង១១ខាងលើ ដែលនៅទំនេរ។ នៅពេលណា រដ្ឋសភាបានប្រកាសទទួលស្គាល់សុពលភាព នៃគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច គណបក្សសញ្ជាតិកម្ពុជា និងគណបក្សខ្មែរអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ពេលនោះ គណបក្សទាំង៣នេះ នឹងក្លាយជាគណបក្ស ដែលមានអាសនៈ នៅក្នុងរដ្ឋសភា ដូចគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែរ។
លោកអគ្គលេខាធិការរងរូបនេះ បានបន្តថា តាមច្បាប់ដែលទើបនឹងធ្វើវិសោធនកម្ម គណបក្សទាំង៣អាចទទួលបានចំណែកជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការទទួលបានអាសនៈទាំង១១នេះ។ ប៉ុន្តែលទ្ធផលចុងក្រោយ ដែលគណបក្សនីមួយៗ ត្រូវទទួលបានអាសនៈចំនួនប៉ុន្មាននោះ គឺត្រូវសម្រេច ដោយរដ្ឋសភា។
នេះជាការអះអាងរបស់លោក សោម សូរីដា ដោយលោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «អ្វីដែលខ្ញុំលើកឡើងនេះ មិនប្រាកដថា ត្រូវតែអ៊ីចឹងទេ។ ករណីនេះក៏អាចនឹងប្រែប្រួល ពេលរដ្ឋសភាសម្រេច»។ រីឯចំនួនអាសនៈ ដែលគណបក្សនីមួយៗ ទទួលបានពីការបែងចែកនោះ គឺគ.ជ.ប បានបញ្ជូនទៅកាន់រដ្ឋសភា នៅព្រឹក ថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកានេះហើយ។
នីតិវិធីនេះ គឺរដ្ឋសភានឹងបើកកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីប្រកាសពីសុពលភាពរបស់តំណាងរាស្ត្រ មកពីគណបក្សទាំងប៉ុន្មានខាងលើនេះ។ ដោយឡែក លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភា ក៏បានឲ្យដឹងដែរថា រដ្ឋសភាមិនទាន់កំណត់កាលបរិច្ឆេទ ដើម្បីបើកកិច្ចប្រជុំ ស្ដីពីបញ្ហាខាងលើនេះនៅឡើយទេ។
ក្នុងដំណាក់កាលនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត កំពុងតែបែងចែកអាសនៈ នៅក្នុងរដ្ឋសភា តែប៉ុណ្ណោះ។ ដោយឡែកអាសនៈ នៃសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រមាណជាង៥ពាន់នោះ គឺគ.ជ.ប នឹងបែងចែក នៅពេលក្រោយ។
ភាពជាតំណាងរាស្រ្ដ និងភាពជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់ បានអស់សុពលភាព ចាប់តាំងពីពេលតុលាការកំពូលបានសម្រេចក្ដី រំលាយចោលគណបក្សប្រឆាំងដ៏ល្បីល្បាញមួយនេះ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ តាមបណ្តឹងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានប្តឹងទៅតុលាការកំពូល សុំរំលាយគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ គឺធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានបណ្ដឹងពីគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ដឹកនាំដោយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងគណបក្សយុវជនកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក ពេជ្រ ស្រស់។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានសម្រេចបែងចែកអាសនៈរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំងអាសនៈតំណាងរាស្រ្ដ និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ទៅឲ្យគណបក្សផ្សេងៗដែលចូូលរួម ក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ គឺធ្វើឡើងតាមច្បាប់ទាំងបួន ស្តីពីការបោះឆ្នោត ដែលត្រូវបានធ្វើវិសោធនកម្ម ដោយក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងអំណាច។ ច្បាប់ចំនួន៤ មានខ្លឹមសារជាអាទិ៍ថា «បើគណបក្សណាមួយ ត្រូវបានរំលាយ រាល់អាសនៈរបស់គណបក្សនោះ ត្រូវបែងចែកទៅឲ្យគណបក្សដទៃ»។
ច្បាប់ទាំងបួននោះ រួមមាន ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ និងច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ព្រឹទ្ធសភា បើកកិច្ចប្រជុំពិភាក្សារួចហើយ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅថ្មីនេះ។
សូមបញ្ជាក់ថា ការប្ដឹងទៅតុលាការកំពូល សុំរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនេះ គឺធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាល បានចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពីបទ “ក្បត់ជាតិ”។ រីឯបទចោទប្រកាន់នេះ បានកើតឡើង ក្រោយពេលមានវីដេអូឃ្លីបមួយ ដែលលោក កឹម សុខា ថ្លែងនៅក្នុងប្រទេសអូស្រ្ដាលី កាលពីពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៣ ហើយត្រូវគេបង្ហោះតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកតៗគ្នា ទើបមានការចាប់ខ្លួនមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ បញ្ជូុនទៅកាន់ពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ខេត្តត្បូងឃ្មុំ៕
