នំអន្សមដែលជាគូរនិងនំគម គឺតែងតែលេចវត្តមាននៅក្នុងឱកាសបុណ្យសំខាន់ៗរបស់ខ្មែរ ជាពិសេសគឺក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណី បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ឬពិធីមង្គលការជាដើម ដោយសង្កេតថា រយៈពេលពី១-២ថ្ងៃមុននឹងពិធី ប្រជាជនខ្មែរភាគច្រើនបាននឹងកំពុងឆ្ការដៃឆ្ការជើងគ្នា រៀបចំ វេចនំនេះឡើងមក ដើម្បីជាធ្វើដង្វាយ ឲ្យទាន់ក្នុងថ្ងៃពិធី។
ពាក្យ «អន្សម» តាមវចនានុក្រមសម្ដេចសង្ឃ ជួន ណាត បានពន្យល់ថា ជាឈ្មោះនំ ធ្វើដោយអង្ករដំណើបខ្ចប់ដោយស្លឹកស្រស់ (តាមធម្មតា ច្រើនប្រើស្លឹកចេក) មានរាងមូលស្មើចុងស្មើដើម ចម្អិនដោយស្ងោរ ឬអាំងក៏មាន។ នំអន្សមគឺមានជាច្រើនប្រភេទដូចជា៖ នំអន្សមស្នូលចេកណាំវ៉ាទុំ ដែលគេហៅថាអន្សមចេក, អន្សមជ្រូក, អន្សមដូងជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណា យោងតាមឯកសារមួយចំនួន ប្រវត្តិនៃការវេចនំអន្សម គឺត្រូវបានគេជឿជាក់ថា មាននៅក្នុងសម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ចន្លោះចុងសតវត្សទី១១និងដើមទី១២មកម្លេះ ដែលខណៈគ្រានោះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងបានប្រកាន់យកសាសនាព្រាហ្មណ៍ ហើយនំអន្សមនេះទៀតសោត ត្រូវបានគេយកទៅប្រារព្ធយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននៅក្នុងពិធីសាសនានេះផងដែរ។
ក្នុងសាសនាព្រាហ្មណ៍ នំអន្សមគឺតំណាងឲ្យលិង្គរបស់ព្រះឥសូរ ចំណែកនំគមគឺតំណាងឲ្យយោនី នាងឧមា ត្រូវជាមហេសីរបស់ព្រះឥសូរ។ ដោយហេតុថា កម្ពុជាជាប្រទេសដែលធ្លាប់កាន់សាសនាព្រាហ្មណ៍ដ៏ធំមួយដែរក្នុងអតីតកាល ទើបនំអន្សមនិងនំគមបានជ្រាបចូលក្នុងផ្នត់គំនិតរបស់ប្រជាជនខ្មែរពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ បន្តយកនំប្រភេទនេះធ្វើជានំប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ដែលបានក្លាយជាកេរ្តិ៍ដំណែលវប្បធម៌ដ៏រុងរឿង និងជាមោទនភាពសម្រាប់កូនខ្មែរគ្រប់រូបផងដែរ៕
