ឯកឧត្តម តាន់ ហ្សង់ហ្រ្វង់ស័រ រដ្ឋមន្រ្តីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា បានលើកឡើងអំពីហេតុផលធំៗចំនួន៥ ដែលអាចជម្រះមន្ទិលសង្ស័យរបស់អន្តរជាតិបានយ៉ាងលម្អិតថា ប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសឈ្លានពាន ខណៈកម្ពុជាគ្មានហេតុផលអ្វីត្រូវធ្វើសង្រ្គា.មជាមួយថៃឡើយ។.jpg)
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក ហ្សង់ហ្រ្វង់ស័រ ហេតុផលធំៗទាំង៥ ដែលបង្ហាញថាថៃជាអ្នកឈ្លានពានលើកម្ពុជាមានដូចជា៖
១. កម្ពុជាគ្រាន់ជាប្រទេសតូចមួយ មិនអាចឈ្លានពានប្រទេសធំដូចប្រទេសថៃបានទេ។ ជាប្រទេសតូចមួយទាក់ទងនឹងទឹកដី កម្លាំងយោធា និងមហិច្ឆតា កម្ពុជាមិនមានសមត្ថភាព ឬចេតនាទៅវាយប្រហារប្រទេសជិតខាងដែលមានអំណាចខ្លាំងលើសខ្លួនជាងបីដងនោះទេ។ កម្ពុជាបានបង្ហាញការអត់ធ្មត់ជាប់លាប់ និងបានអំពាវនាវជាបន្តបន្ទាប់ឱ្យមានការដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនដោយសន្តិវិធី ចាប់ពីមុនពេលការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយអាវុធលើកដំបូង រហូតដល់ការទទួលយកបទឈប់បាញ់នៅថ្ងៃទី 28 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2025 និងសេចក្តីប្រកាសរួមសម្រាប់សន្តិភាពនៅថ្ងៃទី 26 ខែតុលា ឆ្នាំ 2025។
២. កម្ពុជាតែងទទូចឲ្យថៃគោរពតាមការកំណត់ព្រំដែន ក៏ដូចជាផែនទី និងសន្ធិសញ្ញាដែលទទួលស្គាល់ដោយសហគមន៍អន្តរជាតិ ប៉ុន្តែប្រទេសថៃនៅតែចចេសប្រើផែនទីឯកតោភាគីដែលផលិតដោយខ្លួនឯងមួយមុខគត់។ ក្នុងន័យនេះ គឺប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសថៃ គឺជាអ្នកជិតខាងនឹងគ្នា ដែលមានខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនច្បាស់លាស់កំណត់ដោយអនុសញ្ញាបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៤, សន្ធិសញ្ញាបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៧ និងផែនទី ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ ព្រមទាំងមានអនុស្សារណៈយោគយល់គ្នាឆ្នាំ២០០០ ស្តីពីការវាស់វែងនិងខ័ណ្ឌព្រំសីមាព្រំដែនគោក ដើម្បីឈានទៅបោះបង្គោលព្រំដែនសន្តិភាព មិត្តភាព និងការអភិវឌ្ឍជាមួយគ្នាឱ្យបាន ១០០ ភាគរយ។ ដូចនេះ គ្មានហេតុផលណាមួយ ដែលកម្ពុជាមានចេតនាឬប៉ុនប៉ងរំលោភបំពាន និងឈ្លានពានលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសថៃនោះឡើយ។.jpg)
៣. បើកម្ពុជាចង់ធ្វើសង្រ្គាមជាមួយថៃ តើកម្ពុជាជ្រើសរើសច្បាប់សម្រាប់ការដោះស្រាយព្រំដែនដើម្បីអ្វី ទាំងដែលប្រទេសថៃជ្រើសរើសអាវុ.ធសម្រាប់ការឈ្លានពាននោះ? ជាក់ស្ដែង កាលពីអំឡុងពេលជម្លោះព្រំដែនឆ្នាំ ១៩៥៤ ឆ្នាំ ២០០៨ និងម្តងទៀតនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗនៃខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៥ កម្ពុជាបានជ្រើសរើសជានិច្ចដើម្បីងាកទៅរកយន្តការផ្លូវច្បាប់ និងច្បាប់អន្តរជាតិ។ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបានសម្រេចនៅឆ្នាំ ១៩៦២ និងម្តងទៀតនៅឆ្នាំ ២០១៣ គាំទ្រអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជាលើប្រាសាទព្រះវិហារ និងតំបន់ជុំវិញរបស់វា។ ដូច្នេះវាមិនសមហេតុផល និងមិនសមហេតុផលសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការបោះបង់ចោលនីតិរដ្ឋ ហើយចាប់ផ្តើមសង្គ្រាមឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងប្រទេសថៃ។
៤. កម្ពុជាយល់យ៉ាងច្បាស់អំពីសោកនាដកម្មនៃសង្គ្រាម ហើយផ្តល់តម្លៃខ្ពស់បំផុតលើសន្តិភាព។ កម្ពុជាជាប្រទេសដែលស្រឡាញ់សន្តិភាព។ អស់រយៈពេលជិត ៥០ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃរាប់ទសវត្សរ៍ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ឱ្យតម្លៃលើសន្តិភាពបំផុត។ ដូច្នេះ គ្មានហេតុផលណាមួយដែលកម្ពុជាត្រូវរំលោភ និងឈ្លានពានប្រទេសណាមួយឡើយ ដែលបង្កឱ្យសង្គ្រាមបំផ្លាញសន្តិភាពដែលរកបានដោយលំបាក។.jpg)
៥. ថៃជាអ្នកដែលប្រកាស និងធ្វើសង្គ្រាម ដែលចាប់តាំងពីថ្ងៃទី 7 ខែធ្នូ ឆ្នាំ 2025 មក អាជ្ញាធរថៃ បានបញ្ជាជាសាធារណៈឱ្យធ្វើប្រតិបត្តិការយោធាទ្រង់ទ្រាយធំ។ ការវាយលុកទាំងនេះលាតសន្ធឹងតាមបណ្តោយព្រំដែនគោកជាង 800 គីឡូម៉ែត្រ ដោយការឈ្លានពានឈានដល់ជម្រៅ 80 ទៅ 90 គីឡូម៉ែត្រចូលទៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ ការវាយប្រហារទាំងនេះពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់យន្តហោះចម្បាំង F-16 និង Gripen គ្រាប់រំសេវចង្កោម យន្តហោះគ្មានមនុស្សបើកប្រដាប់អាវុធ កាំភ្លើងធំធុនធ្ងន់ រ៉ុក្កែតរយៈចម្ងាយឆ្ងាយ រថក្រោះ និងរថពាសដែក ក៏ដូចជាការដាក់ពង្រាយកងកម្លាំងដីគោក អាកាស និងកងទ័ពជើងទឹក។.jpg)
លើសពីនោះ ការវាយប្រហារទាំងនេះមិនមែនផ្តោតលើទីតាំងយោធាតែម្នាក់ឯងនោះទេ។ ការវាយប្រហារទាំងនេះក៏វាយប្រហារទៅលើជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ ផ្លូវថ្នល់ សាលារៀន វត្តអារាម ផ្ទះសម្បែង ជំរំជនភៀសខ្លួន និងប្រាសាទខ្មែរ និងវិមានប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលខ្លះត្រូវបានចុះបញ្ជីជាតំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកដោយមិនគោរពចំពោះបទឈប់បាញ់។ ទង្វើទាំងនេះមិនអាចត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈថាជាការអនុវត្តសិទ្ធិការពារខ្លួនក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិទេ ពួកវាបង្កើតបានជាការឈ្លានពានប្រដាប់អាវុធដោយចេតនា និងជាក់ស្តែងប្រឆាំងនឹងអធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ផ្អែកលើចំណុចដូចបានរៀបរាប់ខាងលើទាំង៥នេះ វាបានឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងច្បាស់ថាប្រទេសថៃបានជ្រើសរើសការបង្ហូរឈា.មជំនួសឲ្យសន្តិភាពនិងការដោះស្រាយបញ្ហាដោយវិធានការសន្តិវិធី។ កម្ពុជាគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីទ្រាំទ្រនឹងការវា.យប្រហាររបស់ថៃនោះទេ ហើយការឆ្លើយតបរបស់កម្ពុជាគឺជាការការពារខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ អាស្រ័យហេតុនេះ កម្ពុជានិងប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់សង្ឃឹមថា យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដនឹងមានសម្រាប់កម្ពុជា៕
